هیستری hysteria

«كلمه هیستری به طب یونان باستان باز می‌گردد و استعمال آن كلمه بازتاب یك اعتقاد قدیمی است كه هیستری منحصراً یك بیماری زنانه و معلول ناراحتیهای اندام زنانه است. در اصطلاح عامه، كلمه نامبرده به معنای حالتی از برانگیختی‌های هیجانی افراطی است. در كاربرد روان‌پزشكی منظور از هیستری، حالتی در فرد است كه اضطراب را به نشانه‌های بیماری تبدیل كند كه آن نشانه‌ها بعدا كم و بیش از بقیه شخصیت فرد هیستریك منتقل می‌شوند. برای مثال سربازی كه اضطراب او در جنگ غیرقابل تحمل می‌شود، ممكن است ناگهان بینایی خود را از دهد. آزمایشها نقصی از نظر ارگانیكی در چشمان او نمی‌یابند؛ با این همه سرباز هیستریك اصرار دارد كه نابینا است و تا زمانی كه او را از خط مقدم جبهه دور نكرده‌اند، بینایی او بازگشت نمی‌كند.» [1]

«در هیستری میل افراطی به اجتناب از انجام دادن یا تجربه كردن برخی از اعمال یا موقعیت‌ها و نیز میل شدیدی به مورد مراقبت قرار گرفتن وجود دارد. وجود همین تمایل به وابستگی است كه شخصیت هیستریك را مخصوصاً در معرض تلقین‌پذیری قرار می‌دهد» [2] شخصیت هیستریایی، نمایش دهنده الگویی از عدم ثبات عاطفی، خودنمایشی، خودمحوری، وابستگی و اتكای به دیگران است. این شخصیت در عین حال فعال و برقرار كننده ارتباط است. غالباً در شخصیت هیستریایی روابط خانوادگی به صورت طوفانی از خشونتها و تندیهای لفظی و سپس عواطف ملایم و دوستانه همراه است. زیرا شخصیت هیستریك مایل است ظاهر قضیه را نزد دیگران حفظ كند و وانمود نماید كه روابط خانوادگی عادی و مطلوب است.

انواع هیستری

«هیستری بر دو نوع عمده تبدیلی و انتزاعی است.

در هیستری تبدیلی، مهمترین و مشخص‌ترین علامت، تظاهرات جسمانی است؛ بدون آنكه علل فیزیولوژی و جسمی در میان باشد. این تظاهرات به اشكال مختلف جلوه می‌كند؛ گاهی به صورت تشنجات و پرش اعضای بدن و زمانی به شكل بی‌حسی، فلج اعضا و اندامها، كوری و كری ظاهر می‌گردد. در اكثر موارد علائم هیچگونه تغییرات جسمانی از نظر ساختمان اندامها و یا فیزیولوژی ندارند.

واكنش هیستری انتزاعی بدین صورت است كه بیمار قسمتی از زندگی خود را به كلی فراموش می‌كند. گاهی اوقات فراموشی كامل بوده و سراسر زندگی گذشته بیمار را شامل می‌گردد. مدت فراموشی نیز در افراد مختلف متفاوت است؛ گاه طولانی و زمانی بسیار كوتاه. در این حالت علی‌رغم فراموش كردن خاطرات گذشته، مهارتها و عادات خود را به دست فراموشی نمی‌سپارد.» [3]

فلج هیستری paralysis hysteria

از مكانسیم‌های شایع هیستری، فلج هیستری است و بوسیله افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد كه دیوانه‌وار می‌خواهند از موقعیتهایی كه آنها را پریشان خواهد كرد، اجتناب كنند. بازو از كار می‌افتد، كشیدگی ماهیچه پیش می‌آید و دست و پا، سرد و كبود می‌شوند. اگر فلج هیستری چند سال ادامه یابد، ممكن است واقعاً ماهیچه تحلیل برود. برعكس تمارض‌كنندگان یا افرادی كه آگاهانه وانمود می‌كنند كه بیمارند، مبتلایان به هیستری از منشأ روانی بیماری بی‌خبرند. فرد هیستریك غالباً تناقصهایی از خود نشان می‌دهد كه شخص متمارض شدیداً از آنها اجتناب می‌كند.

[1]. اسپرلینگ، آبراهام؛ روانشناسی یا روش علمی در شناخت طبیعت آدمی، ترجمه مهدی محی الدین، تهران، نشر روز، بی تا، ص 397.

[2]. همان، ص 399.

[3] . عظیمی، سیروس؛ مباحث اساسی در روانشناسی رفتار شناسی، تهران، افست، چاپ اول 1350، ص 233 و ص 234.

ر. ك: كریمی، یوسف؛ روان شناسی شخصیت، تهران، نشر ویرایش، چاپ دوم 1375، ص 247 و ص 248.

https://www.nedayemehr.ir/images/news/hysteria-nedayemehr.jpg
///